Το τίμημα της οικονομικής Γερμανικής επιτυχίας

Σημείωση μετάφρασης:Το παρόν αποτελεί μετάφραση του κύριου άρθρου με τίτλο "Lavtløne og fattige betaler regninge" (Οι χαμηλόμισθοι και οι φτωχοί πληρώνουν το λογαριασμό) της Νορβηγίδας δημοσιογράφου Ingrid Brekke. Στο εξώφυλλο απεικονίζεται ο τίτλος "Må betale for Tysklands suksess" ("Η επιτυχία της Γερμανίας πληρώνεται"). Δημοσιεύθηκε στην έγκριτη Νορβηγική εφημερίδα Aftenposten στις 11 Ιουνίου του 2012 (σελίδες 17-19).

Το άρθρο περιγράφει με ακρίβεια τη σκοτεινή πλευρά της Γερμανικής οικονομικής μηχανής και τα βιώματα ενός Γερμανού δημοσιογράφου που έζησε απο πρώτο χέρι συνθήκες εργασίας σκλαβιάς μέσα στη Γερμανία.  Η μετάφραση είναι δική μου, τα σχόλια δικά σας.

---

Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

Η μεγαλύτερη και πιο ισχυρή χώρα της Ευρώπης έχει στα χέρια της την περαιτέρω ανάπτυξη της ηπείρου. Λίγες δεκαετίες νωρίτερα, η Γερμανία ήταν ο ασθενής της Ευρώπης. Όλοι τότε τη θαύμασαν για τα μέτρα που πήρε για να τονώσει την οικονομία της και να μειώσει την ανεργία. Σήμερα, η Γερμανία δίνει την ίδια συνταγή για την κρίση της Ευρωζώνης: περικοπές δαπανών και σφύξιμο στη ζώνη.

Όμως η Γερμανική επιτυχία έχει μια σκοτεινή πλευρά ιδιαίτερα απογοητευτική για τους αριστερούς της Ευρώπης. Τα μέτρα για την επαναφορά των χωρών της Ευρωζώνης σε τάξη έρχονται κυρίως απο τον πάτο της σκάλας. Οι μισθωτοί δεν είδαν μόνο σημαντικές μειώσεις του πραγματικού τους εισοδήματος απο το 2000 και μετά, αλλά (είδαν) και το ποσοστό των χαμηλόμισθων να αυξάνεται. Ταυτόχρονα οι πλούσιοι αυξάνονται. Τον περασμένο χρόνο, η Γερμανία είχε για πρώτη φορά πάνω απο εκατό δισεκατομμυριούχους (σε Ευρώ).

Προς τα τέλη της δεκαετίας του 90, καταγράφεται μια αυξανόμενη πόλωση στο Γερμανικό εισόδημα, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ερευνητή Markus Grabka του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας (DIW) στη Der Spiegel. "Σχεδόν αποκλειστικά" οι πλούσιοι κέρδισαν απο την οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων. Και συνεχίζει: "Η τάση αυτή πιθανότατα θα συνεχιστεί".

Οι Γερμανικοί μισθοί είναι μερικές φορές τόσο χαμηλοί που οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν απο τη δουλειά τους, παρόλο που πολλοί απο αυτούς δουλεύουν παραπάνω απο 50 ώρες την εβδομάδα.

Ο δημοσιογράφος Günter Wallraff έρχεται με νέες αποκαλύψεις των συμβάσεων εργασίας σκλάβων και τις σκληρές συνθήκες του πάτου της εισοδηματικής σκάλας στη γερμανική κοινωνία.


ΟΙ ΧΑΜΗΛΟΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΦΤΩΧΟΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΤΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ

Ο Άντι Φίσερ είναι 28 χρονών και πιάνει δουλειά κάθε μέρα στις 5 το πρωί. Ξεκινάει τότε να φορτώσει τα πακέτα στο φορτηγάκι διανομών, 230 τον αριθμό (μερικά απο αυτά έχουν βάρος μέχρι και 50 κιλά). 130 στάσεις ξεφορτώματος χωρίς διάλειμμα. Κατα τις 7 το βράδι, τελειώνει απο τη δουλειά του.

Για αυτές τις 14 ώρες καθημερινής εργασίας, πέντε μέρες τη βδομάδα, ο Φίσερ βγάζει το μήνα 10000 Νορβηγικές κορώνες (1340 Ευρώ), μεικτά.

Αυτή είναι η καθημερινή ζωή για πολλούς στην πλούσια Γερμανία. O Άντι Φίσερ είναι ένα απο τα χαρακτηριστικά παραδείγματα που αναφέρονται στο πρόσφατο ντοκυμαντέρ του παγκοσμίου φήμης δημοσιογράφου Günter Wallraff. Προσποιούμενος τον απλό εργάτη, ο Wallraff δούλεψε για πολλούς μήνες για την εταιρεία GLS, ιδιοκτησίας της Βρετανικής Royal Mail (Βασιλικό Ταχυδρομείο).


ΤΟ ΚΑΤΡΑΚΥΛΙΣΜΑ ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΝ

• Ως χαμηλόμισθοι υπολογίζονται αυτοί που κερδίζουν λιγότερο απο το 60% του μέσου μισθού. Το 2010, αυτό σημαίνει ωριαία μεικτή αποζημίωση κάτω των 9.5 Ευρώ την ώρα.  
• Πρόσφατη έρευνα δείχνει οτι 25% των χαμηλόμισθων δουλεύουν τουλάχιστον 50 ώρες την εβδομάδα.
• Το 22% των Γερμανών εργαζομένων είναι χαμηλόμισθοι. Το αντίστοιχο ποσοστό στα μέσα της δεκαετίας του 90 ήταν 15%.

Η Γερμανία είναι τώρα η πιο σταθερή οικονομία της Ευρώπης. Απαλλάχθηκε απο μια τεράστια ανεργία μέσω σκληρών μεταρρυθμίσεων απο το Σοσιαλδημοκράτη Καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ στο πρώτο εξάμηνο του 2000.

Περιορισμοί στον τομέα των συντάξεων, των επιδομάτων  ανεργίας και κοινωνικής πρόνοιας πήγαιναν χέρι-χέρι με αποτελεσματικά μέτρα «Kurzarbeit», όπως η εισαγωγή μικρότερης εργασιακής μέρας στη βιομηχανία για να δημιουργήσουν ευελιξία και να αποτρέψουν τις απολύσεις. Οι Γερμανοί εργαζόμενοι είδαν το μισθό τους να μειώνεται κατα 5% σε σχέση με το έτος 2000.


Υπήρξε επίσης και μια αποδοχή μιας τακτικής που θέλει τους μισθωτούς να πληρώνονται τόσο χαμηλά που να μην μπορούν να επιζήσουν ακόμα και με μια δουλειά πλήρους απασχόλησης και έφτιαξαν ένα σύστημα για κοινωνική βοήθεια ώστε να αντιμετωπίσουν τους χαμηλόμισθους. Και αυτά τα επείγοντα μέτρα κοινωνικής βοήθειας τείνουν να γίνουν μόνιμα. 'Ετσι παρόλη την μείωση της ανεργίας (βρίσκεται τώρα γύρω στο 7 τοις εκατό, η χαμηλότερη των τελευταίων 20 ετών), τα επίπεδα φτώχειας δεν έχουν μεταβληθεί, σύμφωνα με σχετική έρευνα της εφημερίδας Die Welt. Και αυτό γιατί οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας δημιουργούνται με χαμηλούς μισθούς, στους τομείς παροχής υπηρεσιών και σε κάποιους τομείς υπηρεσιών υγείας.

12 εκατομμύρια Γερμανοί ζουν κάτω απο το φόβο να αγγίξουν τα όρια της φτώχειας, μια κατάσταση που πολλοί φοβούνται οτι θα αρχίζει να σχετίζεται και με συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, όπως για παράδειγμα οι φοιτητές. Ιδιαίτερη ανησυχητική είναι η κατάσταση στην Ruhr, όπου το ποσοστό φτώχειας σε πολλές πόλεις έχει ξεπεράσει το 20%.


Η Διαθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) πιστεύει ότι η Γερμανική πολιτική των χαμηλών μισθών έχει συμβάλλει στη διαμόρφωση της κρίσης της Ευρωζώνης.
Οι Γερμανικοί μισθοί ήταν τόσο χαμηλοί σε σημείο που άλλες χώρες της Ευρωζώνης ήταν αδύνατο να τους συναγωνιστούν. Η Γερμανία έχει εισάγει πολύ λίγα απο άλλες χώρες της Ευρωζώνης, ενώ αντίθετα έχει εξάγει πάρα πολλά σε αυτές. Για αυτούς τους λόγους ο ILO πιστεύει ότι ένα τέλος της πολιτικής χαμηλών μισθών θα έχει θετική επίπτωση στην εκτόνωση της κρίσης στην ευρωζώνη.



ΚΑΤΩΤΑΤΟΣ ΜΙΣΘΟΣ


Έστω και αν η συντηρητική καγκελάριος 'Ανγκελα Μέρκελ και το κόμμα της το CDU προσπαθούν τώρα να εισάγουν κατώτατους μισθούς, η πολιτική πίεση για πραγματικές αλλαγές είναι χαμηλή. Με τα μάτια των Νορβηγών, η έλλειψη κοινωνικής αλληλλεγύης προς στους χαμηλόμισθους είναι εκπληκτική. Η έλλειψη αυτή δικαιολογείται μερικώς απο το γεγονός οτι οι σοσιαλδημοκράτες και οι συνδικαλιστές συμμετείχαν στην καθιέρωση της χαμηλής οροφής των μισθών, η οποία οδήγησε στο βύθισμα της ανεργίας.  


Η εφημερίδα Süddeutsche επεσήμανε πρόσφατα ότι η εμμονή της Γερμανίας να συνταγολογεί το φάρμακο κατα της κρίσης της Ευρωζώνης δεν λαμβάνει υπόψη ότι στη Γερμανία υπάρχει μια τεράστια μεσαία τάξη, δηλαδή καινοτόμες μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, οι οποίες σκέφτονται μακροπρόθεσμα και είναι υπεύθυνες για ένα μεγάλο μέρος των εξαγωγών. Μια τέτοια μεσαία τάξη δεν υπάρχει στις χώρες που βρίσκονται σε κρίση στον Ευρωπαικό Νότο, και επομένως η συνταγή δε θα είναι επιτυχημένη.


ΑΟΡΑΤΟΙ

Ο Wallraff γράφει οτι φοβόνταν οτι θα αποκαλύπτονταν η πραγματική ταυτότητά του αλλά γρήγορα ανακάλυψε ότι η θέση του περιβάλλονταν απο έναν αόρατο μανδύα. Οι άνθρωποι στις χαμηλόμισθες θέσεις που συμμετέχουν σε όλες τις πτυχές της καθημερινής ζωής, είναι πολύ κουρασμένοι και δεν έχουν ούτε χρόνο ούτε χρήματα (για να είναι ορατοί). Αυτοί που κάθε μέρα ενοχλούν με το να παρκάρουν δίπλα στις θέσεις ποδηλάτων και αφήνουν πακέτα σε τυχαίους γειτονές μας, γράφει ο Wallraff εξηγώντας στο ρεπορτάζ του πλήρως τις συνθήκες εργασίας τους.

Ταυτόχρονα με την δημοσίευση του ρεπορτάζ του, ο Wallraff καλέσθηκε ως μάρτυρας σε δίκη για την οποία νωρίτερα είχε αποκαλύψει απαίσιες συνθήκες εργασίας σε έναν φούρνο. Οι εργαζόμενοι εκεί δούλευαν ασταμάτητα, και δεν είχαν δικαίωμα να σταματήσουν την παραγωγή ακόμα και αν το αίμα τους έπεφτε πάνω στα κουλούρια.